Lời BBT: Việc khắc phục hư hỏng hệ thống kích từ tổ máy số 7 (S7) nhà máy nhiệt điện Uông Bí, đưa tổ máy khởi động phát điện thành công có sự đóng góp quan trọng của cán bộ, kỹ sư thuộc phân xưởng Sửa chữa Điện-Tự động Công ty Thủy điện Ialy. Để bạn đọc rõ hơn về sự kiện này, Ban biên tập trích đăng bút ký gồm 02 kỳ của tác giả Đoàn Thế Hùng-Thành viên đoàn công tác. Trân trọng kính mời độc giả theo dõi.
Nhận thông tin và lên đường làm nhiệm vụ
Ngày 21/8/2012 nhận được thông tin về sự cố hệ thống kích từ tổ máy số 7 công suất 300MW Nhiệt điện Uông Bí và sau đó là công văn mời khắc phục sự cố. Công việc đầu tiên của chúng tôi là thu thập thông tin, tài liệu về hệ thống. Được sự phối hợp của đồng nghiệp nên việc này diễn ra khá thuận lợi.
Dựa vào thông tin, tài liệu có được chúng tôi bắt tay vào việc tìm hiểu và nghiên cứu. Tín hiệu đáng mừng ban đầu là cấu tạo của hệ thống này tương tự với hệ thống kích từ của nhà máy Sê san 3, điều này mở ra cho chúng tôi hy vọng sẽ làm được điều gì đó giúp họ.
Quản đốc phân xưởng Sửa chữa Điện-Tự động Nguyễn Minh Khứ báo cáo tình hình cho Giám đốc Công ty và đề nghị được trực tiếp nhận nhiệm vụ này. Tin tưởng vào cộng sự của mình nên Giám đốc Tạ Văn Luận đã quyết định thành lập nhóm công tác do Nguyễn Minh Khứ làm Trưởng đoàn cùng với Đoàn Thế Hùng và Nguyễn Văn Nga ra nhà máy Uông Bí để kiểm tra và khắc phục sự cố. Nhóm công tác vui vẻ lên đường, đó là vào ngày 22/8/2012.
Hết bất ngờ này đến bất ngờ khác
Đến sân bay Nội Bài, đoàn công tác được Phó phòng kỹ thuật Công ty nhiệt điện Uông Bí - Phạm Hải Đăng đón, đưa về nhà máy. Đến nơi, chúng tôi xuống ngay hệ thống và cảm thấy yên tâm vì nó giống với Sê san 3. Nhưng tìm hiểu kỹ mới thấy điều bất ngờ, đầu tiên đó là bộ điều khiển trung tâm của hệ thống khác hoàn toàn với Sê san 3, ở đây dùng khối vi xử lý PL1700 còn Sê san 3 dùng PLC…điều này làm mọi người cảm thấy lo lắng... Bất ngờ hơn là khi muốn xem các tổ máy khác để có thể so sánh thì được biết ở đây chỉ có duy nhất tổ máy số 7 dùng hệ thống kích từ này.
Lo lắng nữa là khi được biết để thực hiện một lần khởi động máy phải tốn 130 tấn dầu trị giá gần 3 tỷ đồng chưa kể các chi phí khác như: hóa chất, than, điện tự dùng ... Thế là hy vọng kiểm tra nóng hoàn toàn tan biến kèm theo đó là nổi lo rồi mình sẽ thử máy như thế nào đây???.
Hy vọng, thất vọng lại hy vọng
Ngày 23/8, chúng tôi đã thử kết nối với hai bộ AVR thì kết quả kết nối tốt đọc được tất cả các thông số, đoàn công tác và Lãnh đạo Công ty Uông Bí, cán bộ kỹ thuật lại hy vọng vào điều kỳ diệu.
Bắt đầu công việc là tổng hợp toàn bộ thông tin từ các bộ phận của nhà máy, đồng thời tổ chức đọc tài liệu và bản vẽ. Cuối cùng chúng tôi lại nhận được nhiều thông tin bất ngờ khác, đó là bộ AVR2 đã không làm việc từ hai năm rồi và trước đó đã có nhiều chuyên gia Nga đến kiểm tra nhưng đều không thành công. Tiếp theo là thông tin về hệ thống hòa đồng bộ có vấn đề, lại làm cho chúng tôi thất vọng vì nghĩ rằng chuyên gia Nga- người sinh ra nó mà làm không được thì làm sao mà mình làm được.
KS Nguyễn Minh Khứ (áo sọc trắng) đang thu thập
thông tin từ các cán bộ kỹ thuật nhà máy Uông Bí
Được sự động viên của Quản đốc Khứ: “mình là người Việt nên có đức tính cần cù, kiên nhẫn, thứ hai mình có đủ công cụ, kinh nghiệm để kiểm tra, thứ ba mình đã gặp bao nhiêu sự cố khó khăn nhưng chưa bao giờ bỏ cuộc, vì vậy mình sẽ làm được điều gì đấy tốt đẹp hơn, mình hãy cố gắng hết sức”. Thế là anh em hy vọng vào khả năng của mình và quyết tâm thực hiện.
Những biến cố bất ngờ
Ngày 24/8, chúng tôi chính thức bắt tay vào công việc. Qua kiểm tra sơ lược, anh em phát hiện ra bộ AVR1 bị lỗi phần mềm, còn bộ AVR2 bị hỏng khối vi xử lý E167-3UM, kết hợp với hệ thống hòa đồng bộ có vấn đề nên Anh Khứ quyết định điều thêm Đỗ Thanh Duy phụ trách mảng rơle và Nguyễn Văn Bình kích từ mang thêm thiết bị dự phòng của Ialy ra phối hợp khắc phục sự cố.
Ngày 25/8, càng kiểm tra chúng tôi càng phát hiện ra hệ thống tồn tại nhiều lỗi chồng chéo lên nhau và cả hệ thống truyền thông nội bộ cũng bị lỗi. Đến đây, chúng tôi thật sự bối rối và tưởng như không thể khắc phục được. Tiếp tục kiểm tra nhóm công tác càng thấy càng trở nên mù mịt. Chính lúc này anh Khứ nhắc đến câu nói của người Campuchia: “muốn nhanh thì phải từ từ”. Bên cạnh đó được sự động viên, quan tâm kịp thời từ Lãnh đạo Công ty Uông Bí nên dù mệt và thất vọng nhưng mọi người vẫn thắp lên hy vọng.
Cũng trong ngày, trong lúc chờ đợi thiết bị từ Ialy mang ra, chúng tôi tận dụng nghiên cứu tài liệu và trao đổi kinh nghiệm. Đến cuối ngày các đồng nghiệp từ Ialy đã ra đến nơi và cùng thống nhất: mỗi người một việc, gỡ rối từ từ bằng hết khả năng, đến đâu hay đến đó để cho tổ máy chạy lại được là tốt rồi thậm chí không cần hoàn thiện 100%... (còn nữa)
Bút ký của Thế Hùng-Thành viên đoàn công tác
Kỳ 2: Gỡ rối và thành công